Συμβουλές ενεργειακής δίαιτας

Η ενότητα αυτή περιλαμβάνει απλές συμβουλές που μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα και να οδηγήσουν σε σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας στο σπίτι σας.

Απαλλαγείτε από τις διαρροές θερμότητας

Για την αποδοτική θέρμανση ή ψύξη των χώρων του σπιτιού σας, το κλείσιμο ή η κάλυψη των ανοιγμάτων είναι η οικονομικότερη λύση που μπορεί να εξοικονομήσει περισσότερο από 10% στους ενεργειακούς λογαριασμούς σας. Εάν μπορείτε να δείτε το φως της ημέρας γύρω από τα πλαίσια πορτών και παραθύρων, τότε υπάρχει διαρροή. Ελέγξτε για τρύπες ή ρωγμές γύρω από τους τοίχους, τις οροφές, τα παράθυρα, τις πόρτες, τα κουφώματα ηλεκτρικών και υδραυλικών, τους διακόπτες, και τις απολήξεις τις ηλεκτρικής εγκατάστασης σας, από όπου μπορεί να διαρρεύσει αέρας, και σφραγίστε τις με στόκο, σιλικόνη ή ταινίες φραγής χαραμάδων. Για την εύρεση των διαρροών αέρα, κρατήστε ένα αναμμένο κερί μια μέρα που φυσάει αρκετά μπροστά σε σημεία που πιστεύετε ότι μπορεί να υπάρχει διαρροή. Εάν το ρεύμα του καπνού κινείται οριζόντια, έχετε εντοπίσει μια διαρροή αέρα που χρειάζεται σφράγισμα.

Τοποθετήστε διπλά παράθυρα ή ελέγξτε τα παλιά

Το ποσό της θερμότητας που ρέει προς/από τους χώρους του σπιτιού σας είναι αντίστροφα ανάλογο των θερμικών αντιστάσεων που υπάρχουν στη διαδρομή της. Οι διπλοί υαλοπίνακες έχουν δύο πρόσθετες αντιστάσεις σε σχέση με τους απλούς: του δεύτερου γυαλιού και του ενδιάμεσου κενού (που είναι και η μεγαλύτερη). Για αυτό το λόγο προσφέρουν πολύ καλύτερη θερμομόνωση και ηχομόνωση. Το κότος τους ποικίλει ανάλογα με το υλικό κατασκευής των κουφωμάτων (PVC, αλουμίνιο, κλπ). Φροντίστε να υπάρχει πρόσθετη θερμική αντίσταση στα κουφώματα σε περιπτωση που επιλέξετε κουφώματα αλουμινίου. Στα παλιά παράθυρα και τις πόρτες, ελέγξτε τα πλαστικά και το στόκο γύρω από το τζάμι. Με την πάροδο του χρόνου μπορεί να γεράσουν και να δημιουργηθούν ρωγμές από όπου περνάει αέρας. Καλύψτε τις ρωγμές ή αντικαταστήστε τα υλικά αυτά.

Κλείστε την καπνοδόχο στο τζάκι σας

Όταν δεν το χρησιμοποιείτε, κλείστε την έξοδο του καπνού. Μια καπνοδόχος σχεδιάζεται για να επιτρέψει την έξοδο του καπνού. Έτσι, όταν το τζάκι είναι σβηστό διαφεύγει αέρας 24 ώρες την ημέρα. Είναι σαν να έχετε ανοιχτό συνεχώς ένα παράθυρο ενός μέτρου μέσα στο χειμώνα. Εάν δε χρησιμοποιείτε ποτέ το τζάκι σας, σφραγίστε το σωλήνα της καπνοδόχου.

Χρησιμοποιήστε ενεργειακούς λαμπτήρες

Περίπου το 25% του λογαριασμού ρεύματός σας οφείλεται στη χρήση λαμπτήρων. Επιπλέον, το 90% αυτού του ποσού πιθανότατα προέρχεται από το 10% των λαμπτήρων που έχετε τοποθετήσει. Οι λαμπτήρες φθορισμού αποτελούν τη λύση για τη μείωση αυτού του ποσού. Κοστίζουν περισσότερο από τους απλούς λαμπτήρες πυρακτώσεως, αλλά το παραπάνω αυτό κόστος αποσβένεται πολύ γρήγορα. Κι αυτό επειδή προσφέρουν την ίδια φωτεινότητα καταναλώνοντας το 20% του ρεύματος των λαμπτήρων πυρακτώσεως. Επιπλέον, η μέση διάρκεια ζωής τους, ανάλογα με την ποιότητα του λαμπτήρα και τη χρήση του, κυμαίνεται μεταξύ 6 και 10 χρόνων, πολύ μεγαλύτερη από αυτήν των λαμπτήρων πυρακτώσεως. Προτείνεται να επιλέγετε λαμπτήρες εταιρειών που έχουν πιστοποιηθεί τα προϊόντα τους για χρήση στην Ευρωπαϊκή Ένωση (CE), καθώς επίσης και λαμπτήρες που επιβαρύνουν λιγότερο το περιβάλλον κατά την τελική διάθεσή τους σε χώρους ταφής απορριμμάτων.

Μειώστε την ένταση φωτισμού και την κατανάλωση ρεύματος

Στην περίπτωση που επιθυμείτε διαφορετικό φωτισμό ανάλογα με την περίσταση, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε είτε σύγχρονους ρεοστάτες είτε λαμπτήρες ρυθμιζόμενης φωτεινότητας. Οι σύγχρονοι ρεοστάτες (διακόπτες dimmer) τοποθετούνται σαν διακόπτες και σας επιτρέπουν να ρυθμίζετε τη φωτεινότητα των λαμπτήρων γυρνώντας ένα κουμπί. Εναλλακτικά, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε λαμπτήρες που σας επιτρέπουν να επιλέξετε εσείς την ισχύ (Watt) λειτουργίας τους, μεταξύ τριών προκαθορισμένων τιμών, ανάλογα με την επιθυμητή φωτεινότητα. Στο εμπόριο διατίθενται και λαμπτήρες φθορισμού τριών καταστάσεων λειτουργίας. Συνιστάται να αποφεύγεται η χρήση παλαιού τύπου ρεοστατών, καθώς στην περίπτωση αυτή η ενέργεια που δεν μεταφέρεται στους λαμπτήρες καταναλώνεται στην αντίσταση του ρεοστάτη και χάνεται σαν θερμότητα. Οι απλοί λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας μπορούν να λειτουργήσουν με ρεοστάτες, αλλά απαιτείται διαφορετική συνδεσμολογία (παράλληλη σύνδεση αντί σε σειρά). Σε περίπτωση που εγκατασταθούν σε σειρά με απλούς ρεοστάτες δεν προσφέρουν μειωμένο φωτισμό. Σε κάθε περίπτωση η χρήση τους με ρεοστάτες δεν ενδείκνυται εξαιτίας της παρατηρούμενης πρόωρης γήρανσης των λαμπτήρων.

Χρησιμοποιήστε αυτοματισμούς εάν απαιτείται

Σε περιπτώσεις που απαιτείται συνεχής λειτουργία του φωτισμού (είσοδοι πολυκατοικιών, καταστήματα, γραφεία, κλπ), μπορείτε να χρησιμοποιήσετε διατάξεις φωτοκυττάρων που ενεργοποιούνται από το φως. Οι φωτοευαίσθητες διατάξεις ανοίγουν τα φώτα όταν ο φωτισμός του περιβάλλοντος μειώνεται πολύ και κλείνουν τα φώτα στο φως της ημέρας. Θυμηθείτε να μη διατηρείτε ανοικτά εκείνα τα φώτα που δεν χρειάζονται. Εάν θέλετε να είναι ανοικτά κάποια φώτα ή συσκευές του σπιτιού σας σε συγκεκριμένες ώρες του 24ώρου, χρησιμοποιήστε τους χρονοδιακόπτες που κυκλοφορούν στο εμπόριο. Μην τα αφήνετε συνεχώς ανοικτά. Συστήνεται να ελέγχετε την καλή λειτουργία τους παρουσία σας.

Χρησιμοποιήστε φυσικό αέριο στην κουζίνα

Σήμερα που το φυσικό αέριο διεισδύει στα Ελληνικά σπίτια, αξιοποιήστε το και στο μαγείρεμα. Οι κουζίνες φυσικού αερίου είναι εξίσου ασφαλείς με αυτές των ηλεκτρικών αντιστάσεων, απαιτώντας λίγο περισσότερο την προσοχή μας. Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της χρήσης τους βρίσκεται στη μεγάλη εξοικονόμηση ενέργειας, κυρίως εξαιτίας του σημαντικά μικρότερου χρόνου προετοιμασίας του φαγητού. Εάν επιμένετε στη χρήση των συσκευών με ηλεκτρικές αντιστάσεις, θυμηθείτε να χρησιμοποιείτε την κατάλληλη εστία για κάθε μαγειρικό σκεύος και να κλείνεται το διακόπτη στα τελευταία 3 λεπτά προετοιμασίας του φαγητού.

Αξιοποιήστε το φυσικό αέριο για ψύξη

Αν και δεν είναι διαδεδομένη αυτή η χρήση του φυσικού αερίου στη χώρα μας, δεν παύει να είναι οικονομικά ελκυστική. Απαιτεί την προσθήκη ειδικών διατάξεων (αντλία απορρόφησης, fan coils), αλλά προσφέρει μεγάλη εξοικονόμηση ενέργειας. Η σωστή μελέτη των χώρων και η εγκατάσταση των κατάλληλων συσκευών κρίνεται απαραίτητη.

Λειτουργήστε έξυπνα το ψυγείο σας

Σαν κανόνας, ένα άδειο ψυγείο είναι σπατάλη ενέργειας. Όσο περισσότερο γεμάτο είναι τόσο περισσότερη ενέργεια εξοικονομούμε. Αυτό συμβαίνει επειδή τα τρόφιμα και το νερό εμφανίζουν μεγαλύτερη ικανότητα διατήρησης της θερμοκρασίας τους από ό,τι ο αέρας. Για το λόγο αυτό προτείνεται να γεμίζετε τους άδειους χώρους του ψυγείου σας με δοχεία με νερό. Κάθε φορά που θα ανοιγοκλείνετε την πόρτα του ψυγείου θα έχετε λιγότερες απώλειες ψύξης, αλλά και η θερμοκρασία του χώρα θα φτάνει μετά στην επιθυμητή τιμή πιο γρήγορα, εξοικονομώντας ενέργεια. Τέλος, σε περίπωση διακοπής ρεύματος θα έχετε απώλεια ψύξης με σημαντικά μικρότερο ρυθμό.

Για να λειτουργεί σωστά το κύκλωμα του ψυγείου διατηρείστε το καθαρό, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά. Απομακρύνετε απαλά με βουρτσάκι τις σκόνες και τη βρωμιά από τις σωληνώσεις στο πίσω μέρος του ψυγείου. Βεβαιωθείτε ότι δεν είναι κολλημένο στον τοίχο, αλλά απέχει περίπου 10 εκατοστά από αυτόν. Όλα αυτά βοηθούν στην πιο αποδοτική λειτουργία του κυκλώματος ψύξης.

Για να καταλάβετε εάν τα πλαστικά της πόρτας του ψυγείου στεγανοποιούν το χώρο ψύξης, ανοίξτε την πόρτα, βάλτε ένα κομμάτι χαρτί μπροστά στα πλαστικά και κλείστε την. Εάν μπορείτε να το τραβήξετε εύκολα, πιθανότατα έχουν φθαρεί και χρειάζονται αλλαγή. Βέβαια, εάν το ψυγείο σας είναι πάνω από 10 ετών παλιό, σκεφτείτε περισσότερο το ενδεχόμενο αγοράς ενός καινούργιου, περισσότερο αποδοτικού.

Εξοικονομήστε ζεστό νερό

Ένα σημαντικό κομμάτι κατανάλωσης ενέργειας ανήκει στη χρήση του ζεστού νερού. Υπάρχουν δύο τρόποι εξοικονόμησης αυτής της ενέργειας: η χρήση λιγότερου νερού και η χρήση λιγότερο ζεστού νερού.

Το πρώτο μπορεί να επιτευχθεί με την εγκατάσταση συσκευής ντους ("τηλέφωνο") μειωμένης ροής ή ανάμιξης νερού και αέρα (που δίνει την αίσθηση μεγάλης ροής νερού). Και οι δύο τύποι κυκλοφορούν στο εμπόριο.

Η χρήση λιγότερο ζεστού νερού γίνεται με τη μείωση της θερμοκρασίας στον θερμοστάτη του ηλεκτρικού θερμοσιφώνου, αλλά και με αυτήν του νερού πλύσης των ρούχων. Για την τελευταία περίπτωση, αξίζει να αναφέρουμε ότι περίπου το 80% της ενέργειας που καταναλώνουμε πλένοντας τα ρούχα μας ξοδεύεται στη θέρμανση του νερού του πλυντηρίου. Συνεπώς, ρυθμίζοντας τη θερμοκρασία από ζεστό σε χλιαρό νερό εξοικονομούμε σχεδόν 50% της ενέργειας. Σήμερα, δε, κυκλοφορούν στο εμπόριο απορρυπαντικά που δεν χρειάζονται ζεστό νερό για να διαλυθεί η σκόνη σε αυτό και να απομακρύνει τους ρύπους. Ο επιθυμητός βαθμός διάλυσης επιτυγχάνεται και σε χαμηλότερες θερμοκρασίες.

Φυτέψτε δέντρα - Χρησιμοποιήστε γλάστρες με πλατύφυλλα

Φυτέψτε δέντρα, θάμνους ή χρησιμοποιήστε τα σε γλάστρες έτσι ώστε να ρίχνουν τη σκιά τους στις εξωτερικές μονάδες κλιματισμού. Προσέξτε, βέβαια, να μην εμποδίζετε τη ροή αέρα. Με τον τρόπο αυτόν μπορείτε να εξοικονομήσετε ηλεκτρική ενέργεια, καθώς μια μονάδα που λειτουργεί σε σκιά δαπανά περίπου 10% λιγότερη ενέργεια από ίδιας δυναμικότητας μονάδα που είναι στον ήλιο.

Επίσης, τα πλατύφυλλα που βρίσκονται μπροστά σε παράθυρα με δυτικό προσανατολισμό μειώνουν το ποσό της θερμότητας που μπαίνει στο δωμάτιο κατά τους θερινούς μήνες. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα, τα δέντρα εκτρέπουν τους κρύους ανέμους. Η μελετημένη τοποθέτηση δέντρων και φυτών μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας, ειδικά σε μονοκατοικίες και τους πρώτους ορόφους των πολυκατοικιών.

Κλείστε τις ηλεκτρικές συσκευές τελείως

Αρκετές ηλεκτρικές συσκευές καταναλώνουν συνεχώς μικρές ποσότητες ηλεκτρισμού, ανεξάρτητα από το αν τις χρησιμοποιείτε. Συσκευές όπως η τηλεόραση, το βίντεο, το DVD, το στερεοφωνικό και ο ηλεκτρονικός υπολογιστής βρίσκονται σε κατάσταση αναμονής (standby) καταναλώνοντας ηλεκτρικό ρεύμα. Μπορεί η συγκεκριμένη κατανάλωση να είναι πολύ μικρή για κάθε συσκευή, αλλά σκεφτείτε το πόση είναι για όλες μαζί σε ένα χρόνο. Για αυτό προτείνεται η χρήση πολύμπριζων με διακόπτη ώστε να μπορείτε να τις κλείνετε όλες μαζί το βράδυ ή όποτε λείπετε για μεγάλο χρονικό διάστημα από το σπίτι σας. Κάτι τέτοιο προστατεύει τις συσκευές σας και από τις απότομες αυξήσεις της τάσης που μπορεί να ακολουθήσουν μια γενική διακοπή ρεύματος.